مختصری در مورد رفتارهایی که بر اساس هنجارها ، آداب و عرف اجتماعی

مختصری در مورد رفتارهایی که بر اساس هنجارها ، آداب و عرف اجتماعی انجام نمی شود

شیر مردان  عزیز و مخلص دیروزی ، عمل ناشایست برخی جوانان مشکلدار و ضعیف امروزی

عادی پنداشتن زنای نگاه مردان ، می تواند بر اشاعه بدحجابی موثر باشد.

  شیوع و مجاز پنداشتن رفتار ناشایست و غیر اخلاقی  " زنای نگاه مردان " ، یکی از دلایل اشاعه  بدحجابی  است .  

اولا" ضمن محکوم نمودن چنین اقداماتی( گرفتن عکس کنار تابلو) که نشان از مشکلات اجتماعی ، ذهنی ، رفتاری در بین برخی نوجوانان ، جوانان و خانواده ها دارد ، برای آسیب شناسان اجتماعی  سوژه هایی هستند که باید برای بررسی علل و انگیزه های آن  مطالعاتی داشته و راهکارهایی ارائه نمایند .  اقدام به گرفتن عکسهای دسته جمعی  این چنینی یا سایر موارد مشابه ، نه تنها تطبیقی با هنجارهای اجتماعی پذیرفته شده (social norm)عموم جامعه ندارد ، بلکه حتی نشان از رفتارهایی است که  بر طبق عرف و عادت  و آداب اجتماعی  (social manners)صورت نگرفته  و این رفتارها ، بر  اساس نرم ها تجویز نشده،  اما متاسفانه در سطح جامعه خصوصا" در بین نوجوانان و جوانان به دلایل مختلف به عنوان یک ارزش ( البته کذایی) یا رفتار تحسین بر انگیز ، با هیجان ، مایه سرگرمی و جلب توجه و مطرح شدن و غیره   بدان نگریسته می شود و اینکه چرا حالت ارزشی به خود گرفته و  توسط عموم ، تقبیح نمی شود باید مورد بررسی  مفصل قرار گیرد که مجال پرداختن بدان در این مختصر نیست . کلا" و در همه موارد، زمانی که گفته میشود واقعیتی حایز ارزش (value) است ، بطور ضمنی پذیرفته شده است که هدفی مطلوب را تحقق می بخشد در واقع  ، ارزش میزان توانایی یک شیء ( چیز ، اندیشه یا شخص) در ارضای یک میل ، یک نیاز،یا یک تمنای انسان است ، پس ، ارزش را باید در اندیشه های انسانی جستجو کرد که نفع ( ارزش) یک شی ء خارجی را مورد ارزیابی قرار می دهد، خیلی از رفتار های اجتماعی هم از نظر برخی افراد (دارای ضعف اعتقادی ) ، به غلط  مباه و ارزشمند است .

       اینکه خصوصا" قشر نوجوان و جوان بتواند بر اساس انرژی مضاعف خود ، ریسک پذیری بالا، رفتار هیجانی و احساسی و غیره  و در اثر تداوم و تکرار و نهایتا" بر اثر عدم واکنش  مسئولان امر ، یا بی تفاوتی عموم مردم و یا  تشویق عابران و بینندگان در صحنه ، یا بازدید توسط  کاربران اینترنت  به صورت خزنده و حتی ناخواسته  هنجار سازی یا ارزش افرینی نمایند ، برای جامعه شناسان متعهد ، موضوع پیچیده ای  است .

     با اینکه این افراد در تصویر را نمی شناسیم(وبا فرض اینکه سازمان یافته نباشند) ،و  از سابقه خانوادگی ، علایق ، نگرشها ، انگیزه و غیره آنان مطلع نیستیم ، و قضاوت برای بررسی رفتار جمعی هنجار شکنانه آنها  با یک نگاه ، مشکل است ، اما اگر انگیزه اصلی آنان  صرفا" جلب  توجه و نظر عابران و مطرح شدن نزد آنان و  یا خنده و سرگرمی جمع بعد از گرفتن عکس باشد ، به  چند نکته اشاره می شود :

1- شاید مشکل از دست اندرکاران فرهنگ و تعلیم و تربیت  و رسانه ها ( و هر کسی که با این قضیه در ارتباط است ) ، باشد  که در زمان مناسب نسبت به  اقناع  افراد برای انجام رفتارها ی متناسب با هنجارهای اجتماعی ، اقدام نکرده اند.

2- اگر مشکل بدحجابی  و خصوصا" در این عکس بدحجابی همراه به دهن کجی به یک طرح قانونی ، فقط برای  جلب توجه عابران و مطرح شدن  باشد ، که مشکل بسیار عمیقتر است و از حد یک  هنجار شکنی منجر به مجازات ، فراتر است و در واقع تداوم این موارد ، نشان از بیماری های اجتماعی دارد که در آتی  مشکلات بزرگتر را برای فرد و جامعه به وجود خواهد آورد .

3- اگر هر رفتار اجتماعی بر خلاف هنجارهای اجتماعی ( و من جمله قانون) ، آزادانه صورت پذیرد و  عموم مردم و  دستگاههای قانونی نسبت بدانها بی تفاوت باشند ، فرد خاطی نسبت انجام رفتار های ناهنجار دیگر ، با انگیزه بیشتر و با ترس کمتر از مجازات، اقدام خواهد کرد و این موضوع برای جامعه شناسان و جرم شناسان کاملا" واضح و آشکار است . به عبارت ساده تر  هر شخصی که یک رفتار به ظاهر ساده  مخالف هنجار را انجام دهد ، منتظر واکنش سایرین خواهد بود و در صورت  بازخورد گیری نامناسب ، حتی نسبت به انجام وتکرار اعمال مشابه ، تشویق خواهد شد .

4- نقش بسیار مهم مدارس ابتدایی و راهنمایی برای تربیت و آموزش صحیح دانش آموزان ، حتی گوی سبقت را در موارد بسیاری از توطئه های رسانه هایی مانند شبکه های ماهواره ای مبتذل و اینترنت در اختیار معاندان در خارج از کشور را ربوده است و تجربه نشان می دهد چه بسیار دخترانی که از خانواده هایی که توجه کاملی به فرایض دینی ندارند ، اما ایشان پایبند انجام فرایض  حجاب و عفاف هستند . در مرحله بعدی و در دبیرستان ، بر گزاری جلسات پرسش و پاسخ  در رابطه با هنجار های اجتماعی  با بهره گیری از نیروهای توانمند مرتبط با آن ، اثر بخش بوده است  و سپس در مقاطع بالا ترو در دانشگاه  ، توجه بیش از پیش مسئولان فرهنگی دانشگاهها برای ارائه برنامه های  موثر ، که مبتنی بر  اقناع و یا تغییر نگرش باشد ، خالی از فایده نیست ، و باید گفت  بدلایل مختلف از سالهای 76 به بعد نسبت به این امور ( به ظاهر ساده) ، توجه کافی مبذول نشده بود . در راستای عوامل مزبور، نقش بسیار مهم  روحانیون ، مبلغان ، مساجد ، هیئت های مذهبی بصیر ، رسانه های گروهی  و غیره در آگاهسازی اقشار مختلف مردم ، باید ملحوظ گردد.

5- در شرایط فعلی که این چنین رفتار های هنجار شکنانه توسط  قشر نوجوان ( از سنین 12 تا 19 سالگی) یا جوان ، تقلید  یا انجام می شود ، نقش  کلیدی انجمن اولیا و مربیان مدارس و طرح آموزش خانواده ها در پیشگیری از رفتارهایی که منجر به انحرافات اجتماعی و بزه کاریهای بعدی خواهد شد ، حائز اهمیت است ، چرا که آموزش و پرورش و همین مدارس ( که توسط برخی از مردم مورد بی مهری قرار می گیرند) ، جمعیت عظیم نوجوان فعلی و جوان آینده را در اختیار دارد و به صورت غیر مستقیم ، با احتساب خانواده دانش آموزان ، حداقل  50 درصد کل جمعیت کشور را می تواند تحت پوشش برنامه های خود قرار داده و در  پیشگیری از آسیب های اجتماعی ( خصوصا" نوپدید) نقش معجزه آسایی را ایفا نماید .

6- بی مناسبت نیست که  به امر به معروف  و نهی از منکر اشاره ای نماییم : در نظر بگیرید  اکثر مردم جامعه ، نسبت به یک رفتار اجتماعی ناشایست ، بدون هر نوع درگیری ، حساسیت نشان داده و با نگاه خود ، فرد خاطی را مجازات نمایند ، چه خواهدشد ؟ و یا در مواردی با رعایت حدود ، تذکر شفاهی  و خیر خواهانه دهند ، و فرد خاطی در هر محلی که بخواهد رفتار هنجار شکنانه را تکرار نماید با انواع تذکرات روبرو گردد آیا باز هم  مایل به انجام رفتار( مانند بدحجابی) خواهد بود ، آیا انگیزه لازم را خواهد داشت ؟  به خاطر داریم که از حدود سال 78 به بعد ، به گونه ای اسف بار و نا امید کننده به  امر به معروف و نهی از منکر  توسط برخی مسئولان فرهنگی نگاه می شد که گویی این کار یک  امر  ناشایست ، تجاوز به حقوق انسانهای آزاد ، مغایر قوانین مدون ، و مدنیت است و حتی بارها مشاهده کردیم که  برخی آمران به معروف ، مجازات یا گوشمالی داده شدند که به این  وظیفه اسلامی و دینی  نپردازند !

7- چرا افراد بد حجاب و یا کسانی که در تصویر فوق می بینید ، باز هم برای تکرار رفتارهای خود تشویق می شوند ؟  متاسفانه  رفتار  ناشایست ، غیر اخلاقی و مخالف موازین دینی به نام  " زنای نگاه " به یک امر عادی  تبدیل شده است و حتی  الزامات پنهانی برای پسران وجود دارد که باید این کار را بکنند !  چنانچه اکثریت افراد جامعه  نسبت به تیپ ها ، مدل ها ، مدگرایی های عموما"  مبتذل ، مصرف پرور و مروج اسراف و فساد  و ناشی از  حیل بیگانگان و برخی نارفیقان داخلی و سودجویان ، نگاه نکرده  و مرتکب زنای نگاه نشوند ، ایا انگیزه کافی برای تداوم این رفتار ها وجود دارد ؟

8- به نقش  برخی  گروههای فمینیستی  که به عنوان دفاع از آزادی مطلق بانوان یا دفاع از حقوق بشر ، بدشان نمی آید که چادر هیچ ، بلکه مانتو شلوار هم بر چیده و خانم ها با لباس زیر به خیابانها بیایند ، باید اشاره کرد ، این افراد  ابتدا باید بدانند ، درست که از لطایف الحیل استفاده کرده و  متاسفانه تغییراتی را باب میل خود در نگرش  خانم ها ( خصوصا" دختران جوان) ، ایجاد کرده اند اما  هنجارهای جامعه اسلامی بر اساس دستورات  صریح قرآن کریم می باشد ، و عدم توجه به نص  صریح قرآن در رعایت حجاب و عفاف را مردم دیندار کشور نخواهند پذیرفت . و در آینده نزدیک  خیلی از خانم ها پی خواهند برد که در اصرار بر بهانه هایی که  ارمغان بیگانگان  و سازمانهای تبهکاری غرب و رسانه های سراسر فاسد  ماهواره ای آنان ، بوده است ، دچار اشتباه شده اند .توجه کافی به این آیه قرَان کریم برای عدم موضع گیری تند درکامنتهای برخی بازدیدکنندگان ، مفید خواهد بود :

متن آیه‌ی مبارکه :«وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَرِهِنَّ وَ یحَْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا  وَ لْیَضْرِبْنَ بخُِمُرِهِنَّ عَلىَ‏ جُیُوبهِِنَّ  وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ ءَابَائهِنَّ أَوْ ءَابَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنىِ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنىِ أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیرِْ أُوْلىِ الْارْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُواْ عَلىَ‏ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ  وَ لَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یخُْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ  وَ تُوبُواْ إِلىَ اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمُ‏ْ تُفْلِحُونَ» (النور - 31)

ترجمه: و به زنان با ایمان بگو چشم‌هاى خود را (از نگاه هوس‏آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسرى‏هاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خود را آشکار نسازند مگر براى شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم‏کیششان، یا بردگانشان [کنیزانشان‏]، یا افراد سفیه که تمایلى به زن ندارند، یا کودکانى که از امور جنسى مربوط به زنان آگاه نیستند و هنگام راه رفتن پاهاى خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (و صداى خلخال که برپا دارند به گوش رسد). و همگى بسوى خدا بازگردید اى مؤمنان، تا رستگار شوید!