آسیب شناسی و روان شناسی چت و کاربران چت روم ها
بازی نقش ، خودافشایی و ترویج مسایل جنسی از آسیب های چت است
چت کنندگان به واسطه گمنامى در چترومها به بازی نقش و خودافشایی پرداخته و با بیان آنچه که در دنیای واقعی امکان بازگو کردنش را ندارند، زمینه برقراری ارتباط در محیط مجازی را برای شکلگیری روابط صمیمانه آماده میسازند. ترویج بیش از اندازه مسائل زناشویی(ج) در چت رومها و سایتهای موجود به صورت عکس و یا فیلم در اینترنت ممکن است فرد را بیش از پیش تحت تاثیر خود قرار دهد. همانقدر که یک آگهی تبلیغاتی 30 ثانیه ای می تواند نظر ما را در مورد خرید یک نوشیدنی تغییر دهد، مشاهده تصاویر محرک زناشویی(ج) نیز می تواند ارزش ها و نگرش های جوانان را به طور کلی دگرگون سازد.
جوان ایرانی، خسته از مناسبات متناقض اجتمـاعی، واقعیتهـای تلخ زندگی، ناکامیهای کنونی و آینده ای ابهام آمیز از دریچه اینترنت بـه جهـانی دسـت مییابد که در آن فاصلهها مفهوم خود را از دست میدهند .
برخی آنرا <تالار گفتمان> مینامند و اکثرا آنرا بهنام <چت روم> میشناسند، مثبت است یا منفی، سازنده است یا مخرب، مفید است یا مضر، هنوز این موضوع به بحثهای تخصصی و کارشناسی راه نیافته است.
از جمله نکات مهمی که افراد را به سمت چت روم ها می کشاند نیازهای افراد به دوستی و برقراری ارتباط اجتماعی به هر شکل و عنوانی است که اینترنت میتواند پاسخگوی این نیاز باشد؛ اینترنت به فرد کمک میکند تا شناخته نشود یعنی فرد میتواند در ورای این فناوری بدون اینکه هویت وی فاش شود به هر کاری دست بزند؛ بنابراین آزادی زیاد بدون داشتن مسئولیت را تجربه میکند.
چترومها تکنیکها و امکاناتی را در اختیار افراد میگذارند که به آنها امکان میدهد تا تصویری مطلوب و قابل پذیرش از خود ارائه کنند. کاربران ممکن است در چترومها توصیف مجازیای از ویژگیهای رفتاری و شخصیتی خود ارائه دهند که با ویژگیهای واقعی آنها تفاوت بنیادی داشته باشد. افراد حتی این امکان را دارند که زناشویی(ج)ت، طبقه اجتماعى، تحصیلات، محل زندگى، شغل، درآمد و سایر مشخصات خود را خلاف واقع شرح دهند.
کاربران به واسطه گمنامى در چترومها به بازی نقش و خودافشایی پرداخته و با بیان آنچه که در دنیای واقعی امکان بازگو کردنش را ندارند، زمینه برقراری ارتباط در محیط مجازی را برای شکلگیری روابط صمیمانه آماده میسازند.جوانان و نوجوانان به لحاظ اجتماعی، عاطفی و زناشویی(ج)تی نیاز به برقراری ارتباط دارند؛ اینترنت میتواند این امکان را برای پر کردن خلاء عاطفی این افراد فراهم کند.
با توجه به اینکه امکان ازدواج و برقراری رابطه سالم در جامعه مشکل است یک نوجوان و جوان به راحتی نمیتواند با فرد موردعلاقه خود صحبت کند یا نیاز خود را مطرح کند بنابراین میتوان گفت، عوامل موثر بر این مسئله یعنی نیاز، دسترسی به اینترنت، تبلیغات منفی و سایتهای مستهجن ،شرایط و تصاویر غیراخلاقی میتوانند به این مسئله دامن بزنند؛ جوانان علاوه بر نیاز اجتماعی شدن، در آستانه بلوغ نیازهای زناشویی(ج)شان نیز فعال میشود.
و ترویج بیش از اندازه مسائل زناشویی(ج) در چت رومها و سایتهای موجود به صورت عکس و یا فیلم در اینترنت ممکن است فرد را بیش از پپیش تحت تاثیر خود قرار دهد. همانقدر که یک آگهی تبلیغاتی 30 ثانیه ای می تواند نظر ما را در مورد خرید یک نوشیدنی تغییر دهد، مشاهده تصاویر محرک زناشویی(ج) نیز می تواند ارزش ها و نگرش های جوانان را به طور کلی دگرگون سازد.
عکس ها، فیلم ها، مجلات، بازی های کامپیوتری، و پورنوگرافی در اینترنت که تجاوز و غیرانسانی شدن جنس مؤنث را در صحنه های مستهجن به تصویر می کشد، ابزاری قدرتمند در تغییر شکل دادن نگرش ها و آگاهی های جوان از رابطه زناشویی(ج) می باشد. حداقل تاثیری که این امر می تواند بر روی جوانان بگذارد، تغییرات فاحش در شیوه نگرش و رفتار آنهاست که این امر با مشاهده تصاویر محرک زناشویی(ج) تسریع خواهد شد.
در طول رشد جوانان و نوجوانان، یکی از دوره های حیاتی رشد وجود دارد که ذهن او را برای انجام فعالیت های زناشویی(ج) برنامه ریزی می کند. در این مرحله به نظر می رسد که ذهن جوان برای مسائل مربوط به رابطه زناشویی(ج) و اینکه جذب چه افرادی شود، برنامه ریزی میشود. قرار گرفتن در روابط نرمال، جهت گیری سالم زناشویی(ج) را به جوان القا می کند، اما اگر جوان در این دوران با جنس مخالف خود و یا حتی موافق به صحبت در این امور و خود ارضایی بپردازد و یا با تصاویر محرک زناشویی(ج) تحریک شود، دچار انحرافات زناشویی(ج) میشود و جهت گیری های او نسبت به مسائل زناشویی(ج) تا ابد در ذهنش به صورت تحریف شده حک می شود. به طوری که ماکروسافت به علت سوء استفاده از کودکان و هرزه نگاری در چت رومهای MSN از چهاردهم اکتبر , بسیاری از چت رومها را تعطیل کرد.
از مشکلات دیگر جوانان ما این است که متأسفانه ما نتوانستهایم به خوبی فرهنگ خود را به نوجوانان و جوانان عرضه و آنطور که متناسب با نیاز و درک علایق جوانان باشد معرفی کنیم از طرفی عواملی همچون فشارهای اقتصادی مشکلات خانوادگی، بیکاری، فقدان برنامه مناسب برای پر کردن اوقات فراغت، نبودن تفریحات سالم، عدم امکان ازدواج، فشار گروههای همسال میتواند به گرایش نوجوانان به اینترنت و ورود به چت رومها موثر باشد.
به دلیل دسترسی آسان به اینترنت و شناخته نشدن فرد و مخفی ماندن هویت واقعی وی، تنوع در ارتباطات، عدم نیاز به سرمایهگذاری، نداشتن ریسک در این زمینه، گرایش به اینترنت و چت رو مها بیش از پیش در میان نوجوانان و جوانان دیده میشود.
ما(خانواده ها) باید تلاش کنیم و اگر دیر بجنبیم، دیر جنیدن ما خلایی ایجاد میکند که وسایل ارتباط جمعی به سرعت آن را پر میکنند. باید فضایی ایجاد کنیم که نوجوانان احساس کند، تحت هر شرایطی ما تکیه گاهی قابل اعتماد او هستیم، تکیه گاهی دلسوز که میتواند به او رو کند. اگر چنین نشود، شخص ثالثی در چت رومهای شبکه جهانی اینترنت منتظر آنها خواهد بود.
عواملی که باعث استفاده ی جوانان از چت روم ها می شود:
بیشتر افرادی که از نظر روحی افسرده بوده و به حالات پریشانی دچارند بیش از دیگران به چت معتاد میشوند.
فرار از واقعیت و گریز از دنیای واقعی و ارتباط آسان از طریق صفحات رایانه و سایتهای اینترنتی، چت و اتاقهای گفتوگو به مکانی برای تبادل افکار قشر جوان جامعه تبدیل شده است.
در بسیاری از موارد کاربران اینترنت، نام، شغل، جنس و سن خود را مخفی نگه میدارند، انسانهای منزوی وقتی در زندگی واقعی احساس امنیت نمیکنند از طریق این رسانه راه نجاتی برای خود ایجاد میکنند.اینترنت فضایی است که جوانان ما برای ایفای نقش فرصت پیدا کردهاند و امکان خصوصی بودن آن به گسترش آن در بین جوانان دامن زده است.
به نظر این جوانان، اینترنت جانشین فضای عمومی خواهد شد که دست آنها در اغلب امور باز خواهد شد و به کاربران اجازه مشارکت بیشتری در سطح جامعه میدهد.
معایب:
* چت روم دنیای است که افراد قادرند در آن هویت خویش را پنهان کنند که نتیجه آن مهار اخلاقی و اجتماعی در دنیای سایبر است. بواسطه اینکه هویت افراد در چترومها پنهان است، روابط ایجاد شده، میتواند موجب ایجاد سوءتفاهم و در نتیجه ضربه عاطفی شود. ممکن است این روابط به دنیای واقعی نیز کشیده شود و اثرات سوئی را در بر داشته باشد
* ازدواجهای ناموفق اینترنتی، استثمار زناشویی(ج)، ورود به شبکه شرکتهای هرمی و خروج ارز از کشور، سایتهای مستهجن و غیراخلاقی در کمین کسانی است که بدون آگاهی وارد آن میشوند.
* چت روم اولین مکانی است که یک جوان ایرانی احساس آزادی میکند و معمولا مورد برخورد خانواده، دولت به آن واقع نمی شود که این آزادی باعث سوءرفتارهای در بین جوانان می شود.
* وقت گذرانی بیش از حد از چت رومها علاوه بر تلف کردن پول و سرمایه باعث میشود تا کاربران در انجام تکالیف تحصیلی کوتاهی نمایند و دچار افت تحصیلی شوند.
* یکی از ایرادهای اساسی چت، نامنظم بودن آن است، یعنی هر کس از هر کجا با هر اطلاعاتی میتواند به آن مطلبی اضافه کند.
* یکی دیگر از جنبههای منفی چت روم ها، ورود بیهویت اشخاص در آن است و با توجه به تحقیقات انجام گرفته کسانی که نسبت به دیگران کمتر از چت رو مها و کلا اینترنت استفاده میکردند، ارتباط فیزیکی بهتری با خانواده و دوستان خود داشتند. استفاده از چت رومها نیز مشکلات خانوادگی زیادی را ایجاد میکند که این استفاده زیاد از اینترنت باعث میشود تا فرد نتواند با خانواده خود ارتباط برقرار کند و روابط خانوادگی و زندگی زناشویی دچار اختلال میگردد.
محاسن:
* چت، از آنجاییکه امکان ارتباط نوشتاری و غیر رودررو را فراهم میکند، به جوانان کمک میکند تا راحتتر به ابراز احساسات و منویات خویش بپردازند.
* ماهیت غیر رودرروی ارتباطات الکترونیکی اینترنتی میتواند انگیزهی بیشتری را برای فعالیت کاربران که در دنیای واقعی قادر به انجام آن نیستند یا از انجام آن واهمه دارند فراهم سازد که ریسک شرمندگی در آن کمتر است .
ارتباطات اینترنتی در محیطهای چت، ضمن آنکه تقویتکننده روابط غیر وابسته به زمان و مکان است، به محملی برای جستجو و ارضای کنجکاویهای جوانان نیز تبدیل شده است.
* کاهش هزینه ی برقراری ارتباط علی الخصوص برای افرادی که با خارج از کشور تماس دارند.
نتیجه:
در هر حال نمیتوان منکر جذابیتهای ارتباط بواسطه چت شد. اما این نکته را نیز نباید از یاد برد که فضای مجازى، فضایی است که در عین داشتن تهدید ها و محدودیتها، میتواند فرصتها و قابلیتهای زیادى را نیز همراه داشته باشد. سیاستگذاران باید در درجه اول نیازهای جوانان را به خوبی شناسایی کنند و در درجه دوم این فضا را بدرستی مدیریت کنند و به سمت تولید محتوای مناسب و سالم در قالبهای جذاب و متناسب با ذائقه جوانان بروند. تا زمانی که به لحاظ فرهنگى، اقدامی عملی صورت نگرفته و برنامهریزی مدونی برای اوقات فراغت جوانان وجود ندارد، نباید انتظار داشت که جوانان از تهدیدهای مربوط به استفاده از تکنولوژیهای جدید مصون بمانند. در نتیجه در این بین سه امر ضروری مینماید:شناخت نیازهای جوانان، آگاهسازی آنان و تدبیر و برنامهریزی صحیح برای اوقات فراغت آنها.